Toelichting februari 2021
Guatemala: aanslag op mensenrechtenverdediger
Julio David González Arango komt op voor de rechten van de inheemse Xinca-bevolking in Guatemala. Hun manier van leven wordt bedreigd door een mijnbouwbedrijf. González werd door een onbekende man neergeschoten en raakte ernstig gewond.
Schrijf de autoriteiten in Guatemala. Roep hen op om de aanslag op Julio David González Arango te onderzoeken en de schuldige(n) te berechten.
Vaker bedreigd en aangevallen
Op 16 januari liep een onbekende man het terrein van González op en schoot hem neer. Hij overleefde de aanslag ternauwernood. González is een mensenrechtenverdediger die opkomt voor de rechten van de inheemse Xinca in het zuidoosten van Guatemala. Hun manier van leven wordt bedreigd door een mijnbouwbedrijf, dat op hun land actief is. Milieu- en landrechtenactivisten die daartegen protesteren, zijn regelmatig het slachtoffer van lastercampagnes, bedreigingen en geweld.
Volgens een prominente organisatie die bescherming biedt aan mensenrechtenverdedigers in Guatemala vonden in 2020 meer dan duizend aanvallen op mensenrechtenverdedigers plaats. Maar liefst vijftien mensenrechtenverdedigers werden vermoord.
China: 20 jaar cel voor Oeigoerse arts
De Oeigoerse arts Gulshan Abbas kreeg 20 jaar gevangenisstraf in een geheim proces. Zeer waarschijnlijk omdat haar familie in de Verenigde Staten actievoert voor het lot van de Oeigoeren. Bijna 1 miljoen Oeigoeren zitten onder zeer slechte omstandigheden opgesloten in ‘heropvoedingskampen’ in de Chinese provincie Xinjiang.
Schrijf de gevangenisautoriteiten in China. Roep hen op om Gulshan Abbas onmiddellijk vrij te laten.
Lange celstraf voor verdwenen Oeigoerse arts
Abbas verdween in september 2018 plotseling. Dat gebeurde kort nadat haar zus in de VS een toespraak had gehouden over de tot een miljoen Oeigoeren die in China opgesloten zitten in ‘heropvoedingskampen’. Daar worden ze gehersenspoeld en gemarteld.
Pas in december 2020 hoorde Gulshans familie dat ze in maart 2019 tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld was, wegens ‘deelname aan georganiseerd terrorisme, hulp bij terroristische activiteiten en ernstige verstoring van de maatschappelijke orde.’ Maar haar straf heeft zeer waarschijnlijk te maken met het activisme van haar zus, want China duldt geen enkele vorm van kritiek op de behandeling die de Oeigoeren ten deel valt. Gulshans gezondheid is slecht en ze heeft dringend medische zorg nodig.
Rusland: gestraft vanwege mensenrechtenwerk
Anastasia Shevchenko werkt bij de organisatie Open Russia, die opkomt voor de mensenrechten in Rusland. Shevchenko hangt een gevangenisstraf van zes jaar boven het hoofd vanwege haar werk.
Schrijf de Russische gevangenisautoriteiten. Roep hen op om Anastasia Shevchenko onmiddellijk vrij te laten.
Mogelijk lange celstraf voor mensenrechtenactivist
Volgens de Russische autoriteiten is Shevchenko’s organisatie Open Russia een bedreiging voor de nationale veiligheid en dus ongewenst. Anastasia is aangeklaagd voor ‘herhaalde deelname aan activiteiten van een ongewenste organisatie’. Ze is de eerste persoon die onder deze wet wordt vervolgd. In januari 2019 werd ze onder huisarrest geplaatst. Haar rechtszaak loopt nog. Shevchenko kreeg eerder, in 2018, al meerdere boetes voor haar werk voor Open Russia. Nu kan ze voor 6 jaar achter de tralies verdwijnen.
Iran: executie dreigt voor Iraans-Zweedse arts
De Iraans-Zweedse spoedarts Ahmadreza Djalali hoorde op 24 november 2020 dat hij binnen een week geëxecuteerd zou worden. Hij belde zijn vrouw om afscheid te nemen. Eind december lieten de Iraanse autoriteiten weten dat Djalali’s executie met een maand was opgeschort. Zeer waarschijnlijk gebeurde dit vanwege de internationale aandacht voor zijn zaak.
Schrijf de Iraanse ambassade in Zweden. Roep de autoriteiten op de doodstraf van Ahmadreza Djalali niet uit te voeren en hem onmiddellijk vrij te laten.
De doodstraf voor spionage na oneerlijk proces
Djalali woonde in Zweden en is gespecialiseerd in rampengeneeskunde. Hij werd in 2016 tijdens een werkbezoek in Iran gearresteerd en beschuldigd van spionage. Eind oktober 2017 werd hij ter dood veroordeeld na een oneerlijk proces. Hij werd gemarteld om een bekentenis af te dwingen. Hij zit sinds 24 november 2020 in een isoleercel, in afwachting van zijn executie. Hij mag geen contact hebben met zijn familie en advocaat.
Schrijf vóór 1 april 2021
GOED NIEUWS! GOED NIEUWS! GOED NIEUWS! GOED NIEUWS! GOED NIEUWS! GOED NIEUWS!
8 januari Pro-democratie-activist in Guinee vrijgelaten.
Wij schreven hierover in de april actie 2020.
In Guinee is Saïkou Yaya Diallo van het National Front for the Defense of the Constitution (FNDC) op 11 december 2020 vrijgelaten. Hij zat 7 maanden gevangen.
Yaya Diallo werd op 7 mei 2020 gearresteerd en op 16 november 2020 veroordeeld tot 1 jaar cel waarvan 5 maanden voorwaardelijk. Hij werd beschuldigd van ‘mishandeling, geweld, bedreigingen en openbare beledigingen’. Dat waren verzonnen aanklachten.
Niets misdaan
Tijdens een persconferentie van het FNDC op 25 maart 2020 sloten FNDC-leden, onder wie Yaya Diallo, een vermoedelijke inlichtingenagent op in een kantoor. Die beweerde een journalist te zijn. De FNDC-leden deden dit om de agent te beschermen tegen mogelijk geweld door een menigte van activisten van de oppositie. Volgens verschillende getuigen was Yaya Diallo niet betrokken bij enig geweld. Voorafgaand aan zijn veroordeling werd hij willekeurig vastgehouden ondanks dat de rechtbank twee bevelen tot zijn vrijlating uitvaardigde.
Dankwoorden
Na zijn vrijlating bedankte Saïkou Yaya Diallo iedereen die actie voor hem voerde. ‘Beste leden van Amnesty, met deze woorden wil ik mijn grote dankbaarheid uitspreken voor alle inspanningen die jullie leverden voor mijn vrijlating en van andere politieke gevangenen in Guinee. Ik vraag jullie de strijd voor de vrijlating van onze collega’s die nog in de gevangenis zitten, onder wie Oumar Sylla, voort te zetten. Amnesty International blijft voor mij de mensenrechtenorganisatie die het meest betrokken is bij het terugwinnen van individuele rechten en vrijheden.’
14 januari Iran: ter dood veroordeelde man vrijgelaten
In Iran is op 20 oktober 2020 Barzan Nasrollahzadeh vrijgelaten, naar nu bekend is geworden. Het Iraanse Hooggerechtshof heeft zijn doodvonnis verworpen.
Amnesty International heeft de uitspraak van het Hooggerechtshof nog niet kunnen inzien, maar een Iraanse mensenrechtengroep, het Persbureau voor Mensenrechtenactivisten, meldde dat het hof Nasrollahzadeh een gevangenisstraf opgelegde. Omdat hij al sinds 2010 gevangenzat, had Barzan Nasrollahzadeh zijn straf inmiddels uitgezeten en werd hij vrijgelaten.
Geen contact met familie of advocaat
Barzan Nasrollahzadeh werd in mei 2010 op 17-jarige leeftijd gearresteerd door ambtenaren van het ministerie van Inlichtingen in Sanandaj, in de provincie Koerdistan. De eerste maanden mocht hij geen contact hebben met zijn familie. Pas drie jaar na zijn arrestatie zag hij voor het eerst een advocaat; dat was in de rechtbank en de advocaat was door de staat aangewezen.
Marteling om ‘bekentenis’ af te dwingen
Nasrollahzadeh zegt dat hij in deze eerste periode van gevangenschap is gemarteld. Hij kreeg onder meer elektrische schokken, werd ondersteboven opgehangen en geslagen. Tijdens ondervragingen werd hij gedwongen ‘bekentenissen’ te doen die op video werden vastgelegd.
In een zeer oneerlijk proces werden deze ‘bekentenissen’ als bewijs gebruikt en werd Nasrollahzadeh in augustus 2013 ter dood veroordeeld wegens ‘vijandschap tegen God’ omdat hij ‘banden met een salafistische groep’ zou hebben en omdat hij betrokken zou zijn bij moordaanslagen. Een daarvan werd op 17 september 2009 gepleegd. Die aanslag kostte het leven van een soennitische geestelijke die banden had met de regering.
Kinderrechtenverdrag
Iran is partij bij het Kinderrechtenverdrag waarin staat dat mensen die jonger waren dan 18 jaar ten tijde van hun misdrijf, geen doodvonnis mogen krijgen.
In Iran vinden na China de meeste executies plaats. In 2019 werden er ten minste 251 mensen geëxecuteerd. Vier van hen waren minderjarig ten tijde van het misdrijf dat ze begingen. Het werkelijke aantal executies in Iran ligt waarschijnlijk hoger, omdat er een gebrek aan transparantie rondom de doodstraf is.